Treść głównego artykułu
Abstrakt
Ze strony organizacji europejskich płynie wyraźna sugestia odnośnie do rozwoju programów edukacji i szkolenia zawodowego (VET – Vocational Education and Training – Uczenie się w kształceniu i szkoleniu zawodowym), które przyjmują ideę równoległego uczenia się opartego na pracy w przedsiębiorstwach (WBL – Work Based Learning). W niniejszym tekście analizowana jest rola szkoły zawodowej funkcjonującej w ramach takich programów. Powstaje pytanie, w jakim stopniu – znajdując się w takiej relacji – partnerska szkoła może utrzymać swoją pedagogiczną rolę i może wspierać rozwój wartości emancypacyjnych (liberating). Udzielenie odpowiedzi na to pytanie wymaga przeanalizowania odpowiedniej literatury.
Odnośnie do pedagogicznej roli szkoły studium to pokazuje, że nie może być ona w pełni rozwijana w ramach tzw. podwójnego systemu (dual system). Dominująca obecnie logika rynku pracy utrudnia bowiem krytyczne podejście do instytucji społecznych oraz struktur produkcyjnych. Jednakże zamiar emancypacyjny szkoły oraz przygotowanie uczniów do krytycznego podejścia w poznawaniu życia codziennego, w tym życia zawodowego, potencjalnie mogą być realizowane w ramach połączonych programów wówczas, gdy szkoła odgrywa rolę ważnego partnera i swoistego koordynatora. Na zakończenie tego artykułu zostaną więc wysunięte pewne propozycje ułatwienia współpracy między szkołą a przedsiębiorstwem w ramach owych wspólnych programów.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Orotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- Adams, N., Adams, J. (2006). Bad Work is Better Than No Work: The Gendered Assumptions in Welfare-to-Work Training Programs. Journal for Critical Education Policy Studies, 4(1), 143-159. Available at: http://www.jceps.com/archives/2304
- Agulhon C.A. (2000). L’alternance: une notion polymorphe, des enjeux et des pratiques segmentés. Revue Française de Pédagogie, No 131, 55-64. Paris: INRP.
- Arrighi, J.J. (2013). L’apprentissage et le chômage des jeunes. En finir avec les illusions. Revue Française de Pédagogie, No 183, 49-58. Lyon: INRP.
- Bahl, A. (2013). Between a rock and a hard place – structural dilemmas of workplace trainers in German apprenticeship training. W: S. Akoojee, Ph. Gonon, U. Hauschildt, Ch. Hofmann (red.): Apprenticeship in a Globalised World. Premises, Promises and Pitfalls (s. 157-160). Münster / Zürich: LIT 2013.
- Beicht, U., Walden, G. (2014). How socially selective is the German system of initial vocational education and training? Transitions into initial vocational training and the influence of social background. Journal of Vocational Education and Training, doi: 10.1080/136820.2014.983955
- Bruges Communiqué, (2010). On enhanced European Cooperation in Vocational Education and Training for the period 2011-2020, accessed at: http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc/vocational/bruges_en.pdf.
- Cheneval-Armand, H. (2007). Construire une référence à partir des pratiques professionnelles: le cas de l’enseignement de la santé et de la sécurité du travail. Skholê, hors serie 1, 109-118.
- Dewey, J. (1966). Democracy and education. New York: Free Press.
- Di Fabio, A. (2014). Career counselling and positive psychology in the 21st century: New constructs and measures for evaluating the effectiveness of intervention. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 13-40/193-213.
- Duarte, M.E. (2014). Life-designing: Objectives, processes, instruments. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 41-71/214-230.
- Eckelt, M., Schmidt, G. (2015). Learning to be precarious – The transition of young people from school into precarious work in Germany. Journal for Critical Education Policy Studies, 12(3), 130-155. Available at: http://www.jceps.com/archives/2304
- Freire, P. (1968) Pedagogy of the Oppressed. New York: Continum.
- Halliday, J. (2010). Critical thinking and the academic vocational divide, The Curriculum Journal, 11(2), 159-175.
- Hyland, T. (2006). Vocational education and training and the therapeutic turn, Educational Studies, 32(3), 299-306.
- Hyland, T. (2011). Mindfulness, therapy vocational values: exploring the moral and aesthetic dimensions of vocational education and training. Journal of Vocational Education and Training, 63(2), 129-141.
- Imdorf, C. (2013). Lorsque les entreprises formatrices sélectionnent en fonction du genre. Le recrutement des apprenti(e)s dans le secteur de la réparation automobile Suisse. Revue française de Pédagogie, 183, 59-70. Lyon: INRP.
- James, P., Mulcahy, D. (2000). Competency-based training and beyond: action research and reflective practice in vocational education and training, Educational Action Research, 8(3), 515-532.
- Jonhson, S. (1998). ‘Skills, Socrates and the Sophists: learning from history’. British Journal of Educational Studies 46(2), 201-213.
- Kergoat, P., Capdevielle-Mougnibas, V. (2013). Les formations par apprentissage: un domaine de recherche à développer. Revue française de Pédagogie, 183, 5-14. Lyon: INRP.
- Kozan, S., Di Fabio, A., Blustein, D.L., Kenny, M.E. (2014). The role of social support and work-related factors on the school engagement of Italian high school students. Journal of Career Assessment, 22, 345-354.
- Lave, J., Wenger, E. (1991). Situated Learning: legitimate peripheral participation. Cambridge: Cambridge University Press.
- Moodie, G. (2002). Identifying vocational education and training, Journal of Vocational Education &Training, 54(2), 249-266.
- Moreau, G. (2003). Le monde apprenti. Paris: la Dispute, 2003.
- Ostendorf, A. (2012). Informal workplace ‘educators’: The hidden protagonists of workplace learning. W: L.A. Chisholm, K. Lunardon, A. Ostendorf, P. Pasqualoni (red.), Decoding the meaning of learning at work in Asia and Europe (s. 67-76). Innsbruck: University Press.
- Pastré, P., Mayen, P., Vergnaud, G. (2006). La didactique professionnelle. Revue française de pédagogie, 154, 145-198. Lyon, INRP.
- Shavit, Y., Müller, W. (2000). Vocational Secondary Education, Where diversion and where safety net? European Societies, 2(1), 29-50.
- Tanguy, L. (2003). Apprentissage en enterprise et formation professionnelle en école: une mise en perspective des années 1950 aux années 1990. Revue française de Pédagogie, 183, 27-38. Lyon: INRP.
- Tur Porres, G., Wildemeersch, D., Simons, M. (2014). Reflections on the emancipatory potential of vocational education and training practices: Freire and Rancière in dialogue. Studies in Continuing Education, 36(3), 275-289.
- UNESCO, (2001). Revised Recommendation Concerning Technical and Vocational Education and Training. Paris: UNESCO. http://portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ID=13145&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html.
- Vickerstaff, S. (2007). ‘I was just the boy around the place’: What made apprenticeships successful? Journal of Vocational Education & Training, 59(2), 331-348.
- Wringle, C. (1991). Education, schooling and the world of work. W: D. Corson (red.), Education for work (s. 37-51). Clevedon: Multilingual Matters.