Treść głównego artykułu
Abstrakt
Zmiany społeczno-kulturowo-ekonomiczne stawiają nowe zadania przed specjalistami od pomagania jednostkom w ich wzroście i rozwoju. Zarówno badacze, jak i praktycy próbują tworzyć nowe modele lub modyfikować już istniejące, w efekcie czego pojawiają się nowatorskie wizje bądź tylko rewizje poradoznawczych koncepcji i poradniczych praktyk. Nie brakuje zatem pomysłów i rozwiązań, jednakże istotną trudność sprawia wybranie z nich najlepszych. Niniejszy artykuł koncentruje się na dylematach, przed którymi stają poradoznawcy i refleksyjni praktycy, chcący w profesjonalny sposób projektować i prowadzić działania w obszarze wspierania kariery. Chcąc uporządkować rozliczne rozterki, zostały one opisane w odniesieniu do wymiarów ontologicznego, epistemologicznego, aksjologicznego, metodycznego oraz egzystencjalnego.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Orotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- Bugaj M., Fleischer R., Fajkowska-Wesołek, A., Frąckowiak, M., Godzimirska-Dybek M., Jednoralska, J. Kaszuba, K., Klimka-Kołysko M. (2017). Przykładowy program doradztwa zawodowego dla liceum ogólnokształcącego z proponowanymi scenariuszami. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
- Cohen-Scali, V., Pouyaud, J., Podgorny, M., Drabik-Podgorna, V., Aisenson, G., Bernaud, J. L., Moumoula, I., Guichard, J. (Eds.). (2018). Interventions in Career Design and Education: Transformation for Sustainable Development and Decent Work. Cham: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-91968-3
- Cuprajk, M. (2016). Paradygmaty w perspektywie zmian społecznych. Zarys problemu. Rocznik Andragogiczny, 23, 251–265. https://doi.org/10.12775/RA.2016.013
- Cybal-Michalska, A. (2015). (Meta)analityczna wartość założeń teorii kariery – przyczynek do dyskusji na temat teorii konstrukcji kariery Marka L. Savickasa/ The (meta)analytic value of career theory tenets: A contribution to the discussion on Mark L. Savickas’s theory of career construction. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 4, 52–63/230–241.
- Drabik-Podgórna, V. (2005). Innowacja edukacyjna w poradnictwie zawodowym: aplikacja rozwiązań francuskich. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Drabik-Podgórna, V. (2016). Pozytywne poradnictwo kariery, czyli poradnictwo (coraz mniej) zawodowe. Od diagnozowania przeciwwskazań do zawodu. W: V. Drabik-Podgórna, M. Podgórny (red.), Zawód czy kompetencje? Wymagania rynku pracy a wspieranie rozwoju kariery (s. 185–198). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Drabik-Podgórna, V., Podgórny, M. (red.). (2016). Zawód czy kompetencje? Wymagania rynku pracy a wspieranie rozwoju kariery. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Duarte, M.E. (2012). Reflections on the training of career counselors. Cypriot Journal of Educational Sciences, 7(4), 265–275.
- Duarte, M.E. (2014). Poradnictwo w konstruowaniu życia. Cele, procesy, instrumenty/ Life-designing: Objectives, processes, instruments. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 3, 41–58/214–230.
- Dumora, B. (1990). La dynamique vocationnelle chez l'adolescent de collège: Continuité et ruptures. [Vocational dynamism in junior high-school students: Continuity and break]. L'Orientation Scolaire et Professionnelle, 19, 111–127.
- Dumora, B. (2007). Dorastanie w obliczu złożoności i sprzeczności poradnictwa. W: V. Drabik-Podgórna (red.), Poradnictwo między etyką a techniką (s. 287–299). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Ginzberg, E., Ginsburg, S.W., Axelrad, S., Herma, J.L. (1951). Occupational Choice: An approach to a General Theory. New York: Columbia University Press.
- Guichard, J. (2018a). Doradztwo dotyczące zatrudnienia a poradnictwo Life Design: cele główne i szczegółowe oraz podstawy interwencji poradniczych/ Employability guidance & life design counselling: Objectives, ends and foundations of career and life design interventions. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 7, 21–56/235–266.
- Guichard, J. (2018b). Dialog konstruowania życia/Life Design. Nowa forma wspierających interwencji poradniczych/ Life Design Dialogue – A New Form of Career and Life Design Interventions. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 7, 57–97/267–304.
- Guichard, J. (2018c). Jakie interwencje w poradnictwie kariery i konstruowania życia mogą przyczynić się do globalnego, humanitarnego, sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju?/ What career and life design interventions may contribute to global, humane, equitable and sustainable development? Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 7, 99–127 / 305–331.
- Guichard, J., Bangali, M., Cohen Scali, V., Pouyaud, J., Robinet, M.L. (2017). Concevoir et orienter sa vie: les dialogues de conseil en life design [Designing a life: the life design dialogues]. Paris: Editions Qui Plus Est.
- Guichard, J., Huteau, M. (2005). Psychologia orientacji i poradnictwa zawodowego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Holland, J. (1973). Making vocational choices: A theory of careers. New York: Prentice-Hall.
- Kargulowa, A. (1986). Poradnictwo jako wiedza i system działań: wstęp do poradoznawstwa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
- Kargulowa, A. (2004). O teorii i praktyce poradnictwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Kargulowa, A. (2015). Poradnictwo w(y)pisane w neoliberalizm. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 18(2), 7–21.
- Krumboltz, J.D. (2009). The happenstance learning theory. Journal of Career Assessment, 17(2), 135–154. https://doi.org/10.1177/1069072708328861
- Krumboltz, J.D., Levin, A.S. (2004). Luck is no accident: Making the most happenstance in your life and career. California: Atascadero.
- Minta, J. (2012). Od aktora do autora: wspieranie młodzieży w konstruowaniu własnej kariery. Warszawa: Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej.
- Minta, J. (2016). Tranzycje w konstruowaniu karier przez młodych dorosłych. Przesłania dla poradnictwa. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
- Parsons, F. (1894). Our Country's Need. Boston: Privately Printed.
- Parsons, F. (1909). Choosing a vocation. Boston: MA: Houghton-Mifflin.
- Piorunek, M. (2017). Kariera w narracjach młodzieży na etapie wczesnej adolescencji. Kultura – Społeczeństwo – Edukacja, 1(11), 39–52.
- Roe, A. (1957). Early determinants of vocational choice. Journal of Counseling Psychology, 4(3), 212–217. https://doi.org/10.1037/h0045950
- Savickas, M.L., Nota, L., Rossier, J., Dauwalder, J.-P., Duarte, M.E., Guichard, J., Soresi, S., Van Esbroeck, R., Van Vianen, A.E.M. (2009). Life designing: a paradigm for career construction in the 21st century. Journal of Vocational Behavior, 75, 239–250. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2009.04.004
- Savickas, M.L. (2011). Constructing careers: Actor, agent and author. Journal of Employment Counselling, 48(4), 179–181. https://doi.org/10.1002/j.2161-1920.2011.tb01109.x
- Savickas, M.L. (2012). Life design: A paradigm for career intervention in the 21st century. Journal of Counseling & Development, 90(1), 13–19. https://doi.org/10.1111/j.1556-6676.2012.00002.x
- Savickas, M.L. (2014). Konstruowanie kariery w płynnej nowoczesności: Aktorzy, agenci i autorzy. Wykład wygłoszony w ramach Seminarium Naukowego w Katedrze UNESCO Lifelong Guidance and Counseling, Instytut Pedagogiki, UWr. dn. 4 czerwca 2014.
- Super, D.E. (1957). The psychology of careers: An introduction to vocational development. New York: Harper.
- Super, D.E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. W: D. Brown, L. Brooks (Eds.), Career choice and development: Applying contemporary theories to practice (wyd. 2, s. 197-261). San Francisco: Jossey-Bass.
- Wojtasik, B. (2003). Refleksyjne konstruowanie kariery życiowej w ponowoczesnej codzienności. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, (nr specjalny: W: E. Kurantowicz, M. Nowak-Dziemianowicz (red.), Codzienność jako miejsce i źródło uczenia się), 343–351.