Treść głównego artykułu
Abstrakt
Antropolodzy opisują środkową, liminalną, fazę zrytualizowanych przejść z jednego stanu społecznego (statusu, roli itp.) w drugi, koncentrując się na – charakterystycznej dla tej fazy – aurze sacrum, która przenika czas i przestrzeń stawania się innym. Przedstawiana wypowiedź powstała ze zorientowanego na doradztwo zainteresowania tą „świętą” wyjątkowością, w której następuje zawieszenie trwałości, zanika hierarchia i przestaje działać dotychczasowy porządek, normalnie regulujący społeczne życie. Jaki sens dla doradztwa może mieć wiedza o tym, aktualizowana na podstawie badanych narracji? Drogą analiz materiału badawczego, pochodzącego z trzech badań biograficznych, w tekście opisywane są – związane z przeżywaniem liminalności – doświadczenia studentów korzystających z programu wymiany zagranicznej (Erasmusi), mieszkańców naznaczonych historią swojego miasta (Gdańszczanie) oraz osób bezdomnych (Bezdomni). Jak wynika z tych badań, czas progowy tkwi w pamięci objętych badaniami narratorów i latami formuje ich tożsamościowe strategie (jak gdańszczan), albo trwale dzieli ich świat na dwa przeciwstawne (jak bezdomnych), albo też uzależnia od kondycji bycia w stanie przejścia, jak beneficjentów programu Erasmus+. Opis rozwijany jest w perspektywie doradztwa i towarzyszą mu pytania o uogólnione doświadczenie progu, w którym miejsce i określone znaczenie ma doradca i doradzanie. Charakter tego znaczenia – jego „(bez)sens” – objawia się w śledzeniu „edukacyjności” analizowanych wypowiedzi; podjęciu kwestii uczenia się z liminalności. Studia wokół doradztwa i uczenia się w warunkach zawieszenia, które odnosi się także do ładu opartego na społecznych nierównościach, stanowiących podstawowe źródło problemów społecznych, może prowadzić do wniosków ugruntowujących – nie tylko pedagogiczno-doradczą – nadzieję na bardziej wspólny, lepszy świat.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Orotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- Agamben, G. (2008). Homo sacer: suwerenna władza i nagie życie (M. Salwa, Trans.). War- szawa: Prószyński i S-ka.
- Augé, M. (2009). Formy zapomnienia (A. Turczyn, Trans.). Kraków: Universitas.
- Augé, M. (2010). Nie-miejsca: wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności (R. Chymkowski, Trans.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Bauman, Z. (2005). Życie na przemiał (T. Kunz, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Literackie. Biesta, G. J. J. (2016). Beyond learning. Democratic education for a human future. Oxon–New York: Routledge. (first published 2006)
- Bishop, L. (2009). Ethical sharing and reuse of qualitative data. Australian Journal of Social Issues, 44(3), 255–272. https://doi.org/10.1002/j.1839-4655.2009.tb00145.x
- Boryczko, M. (2010). Dyskursywne strategie legitymizacyjne w kontekście konstruowa- nia tożsamości grupowej. In M. Mendel & A. Zbierzchowska (Eds.), Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie)pamięci (pp. 277–291). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Bruner, J. (1990). Życie jako narracja. Kwartalnik Pedagogiczny, (4), 3–17.
- Burawoy, M. (2003). Revisits: An outline of a theory of reflexive ethnography. American Sociological Review, 68(5), 645–679.
- Bykowski, P. (2010). (Nie)pamięć losów Gdańska wśród studentów Politechniki Gdańskiej. In M. Mendel & A. Zbierzchowska (Eds.), Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie) pamięci (pp. 293–306). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Chwin, S. (2010). Mity i prawdy gdańskiej pamięci. In M. Mendel & A. Zbierzchowska (Eds.), Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie)pamięci (pp. 19–35). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Certeau de, M. (2008). Wynaleźć codzienność. Sztuki działania (K. Thiel-Jańczuk, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Cohen, S. (2001). States of denial. Knowing about atrocities and suffering. Cambridge: Polity Press.
- Czyżewski, M., Marynowicz-Hetka, E., & Woroniecka, G. (Eds.). (2013). Pedagogizacja życia społecznego. Societas/Communitas (dedicated volume), (2).
- Demetrio, D. (2000a). Autobiografia. Terapeutyczny wymiar pisania o sobie (A. Skolimowska, Trans.). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Demetrio, D. (2000b). Zabawa na tle życia. Gra autobiograficzna w edukacji dorosłych (A. Skolimowska, Trans.). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
- Filipkowski, P. (2015). Archiwizacja, re-analiza, rewizyta. O nowych pojęciach i nowych po- dejściach w badaniach jakościowych. Kultura i Społeczeństwo, 59(3), 63–84.
- Foucault, M. (2005). Inne przestrzenie. Teksty Drugie, (6), 117–125.
- Gennep van, A. (2006). Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii (B. Biały, Trans.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Golka, M. (2009). Pamięć społeczna i jej implanty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Golka, M. (2010). Społeczna niepamięć: pomiędzy zapominaniem a zamazywaniem. In S. Kapralski (Ed.), Pamięć, przestrzeń, tożsamość (pp. 49–71). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Kapralski, R. (Ed.). (2010). Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Kargulowa, A. (2005). O teorii i praktyce poradnictwa. Odmiany poradoznawczego dyskursu. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Kostera M. (2003). Antropologia organizacji: metodologia badań terenowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Kozdrowicz, E. (2003). Poradnictwo w teorii i praktyce. In T. Pilch & I. Lepalczyk (Eds.), Pedagogika społeczna: człowiek w zmieniającym się świecie (pp. 319–339). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
- Lacan, J. (1996). Funkcja i pole mówienia i mowy w psychoanalizie: referat wygłoszony na kongresie rzymskim 26–27 września 1953 w Instituto di psicologia della universitá di Roma (B. Gorczyca & W. Grajewski, Trans.). Kraków: Wydawnictwo KR. Leszczyńska-Rejchert, A. (2005). Człowiek starszy i jego wspomaganie: w stronę pedagogiki starości. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
- Loew, P. O. (2006). Gdańsk: między mitami. Olsztyn: Wspólnota Kulturowa Borussia. Mahomed, N. J. B., Johari, K. S. K., & Mahmud, M. I. (2019). Coping strategies and psychological well-being of guidance and counselling teachers in schools. Creative Education, 10(12), 3028–3040. https://doi.org/10.4236/ce.2019.1012227
- Masschelein, J., Simons, M. (2008). The governmentalization of learning and the assemblage of a learning apparatus. Educational Theory, 58(4), 391–415. https://doi.org/10.1111/j.1741-5446.2008.00296.x
- Masschelein, J., Simons, M. (2013). In defence of the School. A public issue (J. McMartin,Trans.). Leuven: Education, Culture & Society Publishers.
- Mauthner, N., Parry, O., Backett-Milburn, K. (1998). The data are out there, or are they?Implications for archiving and revisiting qualitative data. Sociology, 32(4), 733–745. https://doi.org/10.1177/0038038598032004006
- Michałowski, L. (2010). Trójmiasto. Jedna przestrzeń, trzy mity. In S. Kapralski (Ed.), Pamięć, przestrzeń, tożsamość (pp. 257–278). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar Melosik, Z., Szkudlarek, T. (2009). Kultura, tożsamość, edukacja: migotanie znaczeń. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Mendel, M. (2007). Społeczeństwo i rytuał. Heterotopie bezdomności. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszalek.
- Mendel, M. (2010a). Miejsce, pamięć, rytuał. Mikrohistorycznie wokół Pohulanki. In M. Mendel & A. Zbierzchowska (Eds.), Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie)pamięci (pp. 337–370). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Mendel, M. (2010b). Tożsamość zbiorowa jako lokalność. In M. Mendel & A. Zbierzchow- ska (Eds.), Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie)pamięci (pp. 371–395). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Mendel, M. (2010c). Tożsamość i lokalność. Gdańskie konfiguracje (nie)pamięci. Kultura i Edukacja, (3), 138–141.
- Mendel, M. (2013). Edukacyjna podróż w biografii jako badanie w działaniu In H. Červin- ková & B. D. Gołębniak (Eds.), Edukacyjne badania w działaniu (pp. 127–175). Warsza- wa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Mendel, M. (2016). Pre-enrolment RPL guidance for candidates at HEIs. Studia Porado- znawcze / Journal of Counsellogy, (5), 259–270. https://doi.org/10.34862/sp.2016.5
- Mendel, M. (2017). Utopia jako edukacyjna interwencja. Od dekonstruowania hetero- topii w narracjach do multikulturalizmu. In R. Włodarczyk (Ed.), Utopia a edukacja. Pedagogiczne konteksty społecznych wyobrażeń świata możliwego (vol. 2, pp. 137–148) Wrocław: Uniwersytet Wrocławski. Retrieved from http://www.bibliotekacyfrowa.pl/ Content/89304/Utopia_a_edukacja_tom_2_bc.pdf
- Mendel, M. (2018). Parental identity, governmentality and retroactive empowerment: to- wards a democratic school space. International Journal about Parents in Education, 10(1), 103–110. Retrieved from http://www.ernape.net/ejournal/index.php/IJPE/ article/view/348/265
- Mol, H. (1976). Identity and the sacred: A sketch for a new social-scientific theory of religion. New York: Free Press.
- Peters, M. A. (2009). Governmentality, education and the end of neoliberalism? In M. A. Peters, A. C. Besley, M. Olsen, S. Maurer, & S. Weber (Eds.), Governmentality Studies in Education (s. XXXVII– XLII). Rotterdam: Sense Publisher.
- Stachowiak, J. (2013). Pedagogizacja medialna i wzór „przedsiębiorcy samego siebie”. Socie- tas/Communitas, (2), 141–161.
- Tokarska-Bakir, J. (2010). W winnicy rytuału. In V. Turner, Proces rytualny. Struktura i an- tystruktura (E. Dżurak, Trans.) (s. 9–33). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Tuan, Y.-F. (1987). Przestrzeń i miejsce (A. Morawińska, Trans.). Warszawa: Państwowy In- stytut Wydawniczy.
- Turner, V. (2005). Gry społeczne, pola i metafory: symboliczne działanie w społeczeństwie (W. Usakiewicz, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Turner, V. (2010). Proces rytualny. Struktura i antystruktura (E. Dżurak, Trans.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Zbierzchowska, A. (2010). Gdańsk z czasów powojennych w (nie)pamięci jego mieszkań- ców. In M. Mendel & A. Zbierzchowska (Eds.), Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie)pamięci (pp. 319–335). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.