Treść głównego artykułu
Abstrakt
Artykuł podejmuje problem zmian zachodzących w obszarze doradztwa zawodowego. Osią narracji jest kategoria pojęciowa „zmiany paradygmatyczne”, przy odwołaniu się do koncepcji paradygmatu jako podstawy konceptualnych i dominujących praktyk, charakteryzujących określony okres rozwoju doradztwa zawodowego. Zaprezentowane analizy ukazują temporalny wymiar praktyk w tym obszarze, osadzonych w określonej, również zmiennej perspektywie teoretycznej. Ukazany jest w związku z tym problem rozwoju teorii karier i ich adekwatności dla praktyki poradniczej. Tłem tych analiz i zarazem próbą wyjaśnienia zachodzących zmian są rozważania dotyczące głównie przeobrażeń świata pracy, ale również przeobrażeń społeczno-ekonomicznych i technologicznych, jako wyznaczników zapotrzebowania na nowe kompetencje, istotne dla indywidualnego sukcesu i kariery, zarówno w edukacji, jak i miejscu pracy czy w życiu społecznym.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Orotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- Akkermans, J., Brenninkmeijer, V., Huibers, M., Blonk, W.B. (2012). Competencies for Contemporary Career: Development and Preliminary Validation of Career Competencies Questionnaire. Journal of Career Development 40(3).
- Bańka, A.,(2016) Proaktywność i decyzyjność. Nowe miary adaptacji twórczej do rozmytej rzeczywistości rynku pracy. In V. Drabik-Podgórna, M. Podgórny (red.) Zawód czy kompetencje? Wymagania rynku pracy a wspieranie rozwoju kariery. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Busacca, L.A.& Rehfuss, M.C. (ed.) (2017). Postmodern Career Counseling. A Handbook of Culture, Context, and Cases. Aleksandria: American Counseling Association.
- Castells, M. (2013). Społeczeństwo sieci. Przekł. Zespół, red. naukowa M. Marody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Davies, A., Fidler, D., Gorbis, M. (2011). Future Work Skills 2020. Institute for the Future for University of Phoenix Research Institute.
- Drabik-Podgórna, V., Podgórny, M. (2016) Zawód czy kompetencje? Zarys problematyki. In: V. Drabik-Podgórna, M. Podgórny (red.) Zawód czy kompetencje. Wymagania rynku pracy a wspieranie rozwoju kariery. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Hall, D. T. & Mirvis P.H. (1996). The new protean career. Psychological success and the path with a heart. In: D.T. Hall (ed.), The career is dead – long live the career. San Francisco: Jossey-Bass.
- Hoskins, M. (2014). Wprowadzenie do dorobku Vance’a Peavy’ego. In: R.V. Peavy (ed.), Poradnictwo socjodynamiczne. Praktyczne podejście do nadawania znaczeń. Przekł. S. Pyka & K. Rostocka-Kuś. Bielsko Biała: Taos Institute, pp. IX–XVII.
- Kargulowa, A. (2012). Poradnictwo ery komunikacji satelitarnej / Counselling in the Satellite Communication Era. Studia Poradoznawcze / Journal of Counsellogy, pp. 19–35 / 201–216.
- Katz, L.F. & Kearney, M.S. (2008). Trends in U.S. wage inequality: revising the revisionists. The Review of Economics and Statistics, 90(2), pp. 300–323.
- Krumboltz J.D. (2009). The Happenstance Learning Theory. Journal of Career assessment, May 17, 2.
- Leong, F.T.L. & Hartung, P.J., (2000). Adapting to the changing multicultural context of career In: A. Collin & R.A. Young (ed.), The Future of Career. Cambridge University Press.
- Leung, S.A. (2008). The Big Five Theories. In: J.A. Athanasou & R. Van Esbroeck (ed.), International Handbook of Career Guidance, Springer.
- Marody M. (2014). Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
- Marody, M. & Lewicki, L. (2010). Przemiany ideologii pracy In: J. Kochanowicz & M. Marody (ed.), Kultura i gospodarka. Warszawa: Scholar.
- Mc Ilveen, P. (2014). Introduction to a good idea: Chaos theory of careers. Australian Journal of Career Development, 23(3).
- McMahon, M. (2014). New Trends in Theory Development in Career Psychology In: G. Alurmani et al. (ed.), Handbook of Career Development. International Perspectives. Buisiness Media.
- Peavy, R.S. (2014). Poradnictwo socjodynamiczne. Praktyczne podejście do nadawania znaczeń. Przekł. S. Pyka & K. Rostockap-Kuś. Bielsko Biała: Taos Institute.
- Pellegrino, J.W. & Hilton, M.L. (ed.) (2012). Education for life and work. Developing transferable knowledge and skills in the 21st century. Washington: The National Academy Press.
- Pryor, R.G.I. & Bright, J.E. (2003). The Chaos Theory of Careers. Australian Journal of Career Development, Spring, 23, 3.
- Pryor, R.G.L. & Bright, J.E. (2011). The Chaos Theory of Career. A New Perspective on Working in the Twenty-First Century. New York: Routledge.
- Raport Gumtree (2017). Aktywni + Przyszłość rynku pracy. Gumtree. https://kometa.edu.pl/biblioteka-cyfrowa/publikacja,807.
- Savickas, M.L. (2011). New question for vocational psychology: Premises, paradigms, and practices. Journal of Career Assessment, 19.
- Savickas, M.L. (2012). Constructing Carrers: Actors, Agents, and Authors. The Counseling Psychologist, XX(X), pp. 1–15
- Savickas, M.L., 2013. Ten Ideas that Changed Career Development. A Monograph to Celebrate the Centennial of the National Career Development Association (1913–2013), https://www.associationdatabase.com/aws/NCDA/asset_manager/get_file/71112?ver=15864.
- Solarczyk-Ambrozik, E. (2015). Nowe trendy w teoriach rozwoju karier – implikacje dla poradnictwa kariery. Studia Edukacyjne, No 35. pp. 21–53.
- Solarczyk-Ambrozik, E. (2016). Zmiany we wzorach przebiegu karier a całożyciowe uczenie się. In: E. Solarczyk-Ambrozik (ed.), Doradztwo zawodowe w perspektywie całożyciowego uczenia się. Poznań. Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 31–49.
- Solarczyk-Ambrozik, E. (2018a). Dynamika zmian w obszarze pracy a rozwój studiów karierowych. Studia Edukacyjne, no 47, pp. 49–68.
- Solarczyk-Ambrozik, E. (2018b). Transformacja pracy i zatrudnienia a kariera zawodowa. Perspektywa jednostkowa i organizacyjna. In: E. Solarczyk-Ambrozik & M. Barańska (ed.), Uczenie się przez całe życie. Rozwój. Praca. Kariera. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 19–37.
- Solarczyk-Ambrozik, E. (2020). Przeobrażenia pracy i zmiany wzorów przebiegu karier a globalna kultura edukacyjna – kompetencyjny wymiar planowania karier edukacyjno-zawodowych. In: E. Solarczyk-Ambrozik, M. Christoph, R. Konieczna-Woźniak (ed.), Edukacja dorosłych a planowanie karier edukacyjno-zawodowych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 17–31.
- Valenduc, G. & Vendramin, P. (2016). Work in digital economy: sorting the old from the new. European Trade Union Institute Working Paper, 2016.03.
- Young, R.A & Collin, A. (2000). Introduction: framing the future of career. In: R.A. Collin & R.A. Young (ed.), The Future of career. Cambridge University Press, pp. 1–18.