Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł podejmuje problem zmian zachodzących w obszarze doradztwa zawodowego. Osią narracji jest kategoria pojęciowa „zmiany paradygmatyczne”, przy odwołaniu się do koncepcji paradygmatu jako podstawy konceptualnych i dominujących praktyk, charakteryzujących określony okres rozwoju doradztwa zawodowego. Zaprezentowane analizy ukazują temporalny wymiar praktyk w tym obszarze, osadzonych w określonej, również zmiennej perspektywie teoretycznej. Ukazany jest w związku z tym problem rozwoju teorii karier i ich adekwatności dla praktyki poradniczej. Tłem tych analiz i zarazem próbą wyjaśnienia zachodzących zmian są rozważania dotyczące głównie przeobrażeń świata pracy, ale również przeobrażeń społeczno-ekonomicznych i technologicznych, jako wyznaczników zapotrzebowania na nowe kompetencje, istotne dla indywidualnego sukcesu i kariery, zarówno w edukacji, jak i miejscu pracy czy w życiu społecznym.

Słowa kluczowe

doradztwo zawodowe kompetencje XXI wieku nowe technologie i przeobrażenia pracy teorie karier zmiana paradygmatyczna

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Akkermans, J., Brenninkmeijer, V., Huibers, M., Blonk, W.B. (2012). Competencies for Contemporary Career: Development and Preliminary Validation of Career Competencies Questionnaire. Journal of Career Development 40(3).
  2. Bańka, A.,(2016) Proaktywność i decyzyjność. Nowe miary adaptacji twórczej do rozmytej rzeczywistości rynku pracy. In V. Drabik-Podgórna, M. Podgórny (red.) Zawód czy kompetencje? Wymagania rynku pracy a wspieranie rozwoju kariery. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
  3. Busacca, L.A.& Rehfuss, M.C. (ed.) (2017). Postmodern Career Counseling. A Handbook of Culture, Context, and Cases. Aleksandria: American Counseling Association.
  4. Castells, M. (2013). Społeczeństwo sieci. Przekł. Zespół, red. naukowa M. Marody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  5. Davies, A., Fidler, D., Gorbis, M. (2011). Future Work Skills 2020. Institute for the Future for University of Phoenix Research Institute.
  6. Drabik-Podgórna, V., Podgórny, M. (2016) Zawód czy kompetencje? Zarys problematyki. In: V. Drabik-Podgórna, M. Podgórny (red.) Zawód czy kompetencje. Wymagania rynku pracy a wspieranie rozwoju kariery. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
  7. Hall, D. T. & Mirvis P.H. (1996). The new protean career. Psychological success and the path with a heart. In: D.T. Hall (ed.), The career is dead – long live the career. San Francisco: Jossey-Bass.
  8. Hoskins, M. (2014). Wprowadzenie do dorobku Vance’a Peavy’ego. In: R.V. Peavy (ed.), Poradnictwo socjodynamiczne. Praktyczne podejście do nadawania znaczeń. Przekł. S. Pyka & K. Rostocka-Kuś. Bielsko Biała: Taos Institute, pp. IX–XVII.
  9. Kargulowa, A. (2012). Poradnictwo ery komunikacji satelitarnej / Counselling in the Satellite Communication Era. Studia Poradoznawcze / Journal of Counsellogy, pp. 19–35 / 201–216.
  10. Katz, L.F. & Kearney, M.S. (2008). Trends in U.S. wage inequality: revising the revisionists. The Review of Economics and Statistics, 90(2), pp. 300–323.
  11. Krumboltz J.D. (2009). The Happenstance Learning Theory. Journal of Career assessment, May 17, 2.
  12. Leong, F.T.L. & Hartung, P.J., (2000). Adapting to the changing multicultural context of career In: A. Collin & R.A. Young (ed.), The Future of Career. Cambridge University Press.
  13. Leung, S.A. (2008). The Big Five Theories. In: J.A. Athanasou & R. Van Esbroeck (ed.), International Handbook of Career Guidance, Springer.
  14. Marody M. (2014). Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
  15. Marody, M. & Lewicki, L. (2010). Przemiany ideologii pracy In: J. Kochanowicz & M. Marody (ed.), Kultura i gospodarka. Warszawa: Scholar.
  16. Mc Ilveen, P. (2014). Introduction to a good idea: Chaos theory of careers. Australian Journal of Career Development, 23(3).
  17. McMahon, M. (2014). New Trends in Theory Development in Career Psychology In: G. Alurmani et al. (ed.), Handbook of Career Development. International Perspectives. Buisiness Media.
  18. Peavy, R.S. (2014). Poradnictwo socjodynamiczne. Praktyczne podejście do nadawania znaczeń. Przekł. S. Pyka & K. Rostockap-Kuś. Bielsko Biała: Taos Institute.
  19. Pellegrino, J.W. & Hilton, M.L. (ed.) (2012). Education for life and work. Developing transferable knowledge and skills in the 21st century. Washington: The National Academy Press.
  20. Pryor, R.G.I. & Bright, J.E. (2003). The Chaos Theory of Careers. Australian Journal of Career Development, Spring, 23, 3.
  21. Pryor, R.G.L. & Bright, J.E. (2011). The Chaos Theory of Career. A New Perspective on Working in the Twenty-First Century. New York: Routledge.
  22. Raport Gumtree (2017). Aktywni + Przyszłość rynku pracy. Gumtree. https://kometa.edu.pl/biblioteka-cyfrowa/publikacja,807.
  23. Savickas, M.L. (2011). New question for vocational psychology: Premises, paradigms, and practices. Journal of Career Assessment, 19.
  24. Savickas, M.L. (2012). Constructing Carrers: Actors, Agents, and Authors. The Counseling Psychologist, XX(X), pp. 1–15
  25. Savickas, M.L., 2013. Ten Ideas that Changed Career Development. A Monograph to Celebrate the Centennial of the National Career Development Association (1913–2013), https://www.associationdatabase.com/aws/NCDA/asset_manager/get_file/71112?ver=15864.
  26. Solarczyk-Ambrozik, E. (2015). Nowe trendy w teoriach rozwoju karier – implikacje dla poradnictwa kariery. Studia Edukacyjne, No 35. pp. 21–53.
  27. Solarczyk-Ambrozik, E. (2016). Zmiany we wzorach przebiegu karier a całożyciowe uczenie się. In: E. Solarczyk-Ambrozik (ed.), Doradztwo zawodowe w perspektywie całożyciowego uczenia się. Poznań. Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 31–49.
  28. Solarczyk-Ambrozik, E. (2018a). Dynamika zmian w obszarze pracy a rozwój studiów karierowych. Studia Edukacyjne, no 47, pp. 49–68.
  29. Solarczyk-Ambrozik, E. (2018b). Transformacja pracy i zatrudnienia a kariera zawodowa. Perspektywa jednostkowa i organizacyjna. In: E. Solarczyk-Ambrozik & M. Barańska (ed.), Uczenie się przez całe życie. Rozwój. Praca. Kariera. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 19–37.
  30. Solarczyk-Ambrozik, E. (2020). Przeobrażenia pracy i zmiany wzorów przebiegu karier a globalna kultura edukacyjna – kompetencyjny wymiar planowania karier edukacyjno-zawodowych. In: E. Solarczyk-Ambrozik, M. Christoph, R. Konieczna-Woźniak (ed.), Edukacja dorosłych a planowanie karier edukacyjno-zawodowych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 17–31.
  31. Valenduc, G. & Vendramin, P. (2016). Work in digital economy: sorting the old from the new. European Trade Union Institute Working Paper, 2016.03.
  32. Young, R.A & Collin, A. (2000). Introduction: framing the future of career. In: R.A. Collin & R.A. Young (ed.), The Future of career. Cambridge University Press, pp. 1–18.