Treść głównego artykułu

Abstrakt

W artykule przedstawione są wybrane wyniki badania dotyczącego planów edukacyjno-zawodowych uczniów z ostatnich klas liceów ogólnokształcących, techników oraz branżowych szkół I stopnia, zrealizowanego w 2022 r. przez zespół analityków i doradców zawodowych z Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży w Poznaniu. W badaniu wzięło udział 17% uczniów (1342 osoby) szkół ponadpodstawowych z obszaru miasta Poznania i 17 gmin powiatu poznańskiego. Zastosowano technikę ankiety audytoryjnej, a dane były zbierane za pomocą papierowych kwestionariuszy ankiet oraz arkuszy obserwacji. Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytania o to, co młodzież zamierzała robić po ukończeniu szkoły oraz jak pandemia COVID-19 i wojna w Ukrainie oddziaływały na jej plany w momencie realizacji badania. Z przeprowadzonych analiz wynika przede wszystkim to, że większość badanych uczniów planowała kontynuowanie edukacji po ukończeniu szkoły ponadpodstawowej. Za przeszkody zagrażające realizacji swoich planów badane osoby uznały, czynniki osobiste, takie jak obawa o własne powodzenie w zdawaniu egzaminów czy w odnalezieniu się na rynku pracy, rzadziej wskazując kryzysy o zasięgu światowym.

Słowa kluczowe

plany edukacyjno-zawodowe, szkoła ponadpodstawowa, aglomeracja poznańska, COVID-19, wojna w Ukrainie

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Bulkowski, K., Grygiel, P., Humenny, G., Kłobuszewska, M., Sitek, M., Stasiowski, J., Żołtak, T. (2019a). Absolwenci szkół zawodowych z roku szkolnego 2016/2017. Raport z pierwszej rundy monitoringu losów edukacyjno-zawodowych absolwentów szkół zawodowych. Instytut Badań Edukacyjnych. http://m.www.edukacja.ibe.edu.pl/images/badania/BadanieLosowAbsolwentow/Raport_z_pierwszej_rundy_Final_publ.pdf
  2. Bulkowski, K., Grygiel, P., Humenny, G., Sitek, M., Stasiowski, J., Żółtak, T. (2019b). Monitorowanie losów edukacyjno-zawodowych absolwentów i młodych dorosłych – raport metodologiczny. Instytut Badań Edukacyjnych. https://www.ibe.edu.pl/images/badania/LA/MLEZAiMD_raport_metodologiczny.pdf
  3. Bobek, M. (2018). Plany na przyszłość pracowników młodocianych kończących naukę w rzemieślniczej szkole zawodowej. Problemy Profesjologii, (2), 121-133. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-d4347fb6-04f5-4231-8435-bac2179d867b
  4. Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży [CDZdM]. (2010). Plany edukacyjne i zawodowe uczniów III klas poznańskich szkół gimnazjalnych – badania porównawcze. Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży w Poznaniu.
  5. Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży [CDZdM]. (2011). Plany edukacyjno-zawodowe uczniów III klas poznańskich techników. Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży w Poznaniu.
  6. Cieciuch, J. (2013). Kształtowanie się systemu wartości. Od dzieciństwa do wczesnej dorosłości. Wydawnictwo Liberi Libri.
  7. Ciereszko, A., Kęsek, N. (2019). Jak wspierać uczniów ponadpodstawowych szkół zawodowych w projektowaniu rozwoju edukacyjno-zawodowego? Poradnik dla nauczyciela-doradcy zawodowego: T. 2. Doradztwo grupowe. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB. Pobrano 11 stycznia 2022, z: https://www.cdzdm.pl/PL-H420/materialy-dla-nauczycieli.html
  8. Dąbrowska-Resiak, J. (2018). Erasmus… i co dalej? Badanie losów edukacyjnych i zawodowych polskich studentów uczestniczących w projektach mobilności w programie Erasmus. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. https://erasmus.asp.waw.pl/wp-content/uploads/sites/32/2020/02/erasmus-i-co-dalej.pdf
  9. Frąszczak, B., Ksenycz, U., Woźny, R. (2019). Jak zaplanować własny rozwój edukacyjno-zawodowy? Poradnik dla uczniów techników. Pobrano 11 stycznia 2022 z: https://www.cdzdm.pl/PL-H420/materialy-dla-nauczycieli.html
  10. Gaś, Z.B., Poleszak, W. (2017). Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły. Ośrodek Rozwoju Edukacji. http://www.bc.ore.edu.pl/Content/900/Poleszak_Opracowujemy...program_wych_profilak_2017_B.+Gas.pdf
  11. Kamieniecka, M. (2015). Decyzje edukacyjno-zawodowe uczniów szkół gimnazjalnych. Raport podsumowujący. Instytut Badań Edukacyjnych. https://doradztwo.ore.edu.pl/wp-content/uploads/IBE-Raport-Decyzje-edukacyjno-zawodowe-uczniow-szkol-gimnazjalnych.pdf
  12. Konopczyński, M., Borowik, J., Chlebowski, P., Kolemba, M., Szorc, K., Szada-Borzyszkowska, J. (2017). Zadania wychowawczo-profilaktyczne szkoły i placówki oświatowej, w: Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły i placówki oświatowej. Materiały szkoleniowe dla nauczycieli konsultantów i doradców metodycznych. Ośrodek Rozwoju Edukacji. https://bezpiecznaszkola.men.gov.pl/projekty/Zadania-wychowawczo-profilaktyczne-szkoy-i-placwki-owiatowej.pdf
  13. Pachocki, M. (2018). Mobilność kluczem do kariery? Raport z badania losów uczestników zagranicznych staży i praktyk zawodowych. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. https://erasmus.asp.waw.pl/wp-content/uploads/sites/32/2020/02/mobilnosc-kluczem-do-kariery.pdf
  14. Piorunek, M. (2004). Projektowanie przyszłości edukacyjno-zawodowej w okresie adolescencji. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
  15. Sitek, M., Stasiowski, J. (2019). Losy edukacyjne i zawodowe absolwentów techników i zasadniczych szkół zawodowych. W: U. Sztanderska, E. Drogosz-Zabłocka (red.), Wykształcenie zawodowe. Perspektywa systemu edukacji i rynku pracy (t. 9 Serii Naukowej, s. 136–166). Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. http://doi.org/10.47050/65591814.136-166
  16. Super, D.E. (1957). The psychology of careers: An introduction to vocational development. Harper & Bros.
  17. Swat-Padrok, E. (b.d.). Jak wspierać uczniów ponadpodstawowych szkół zawodowych w projektowaniu rozwoju edukacyjno-zawodowego? Poradnik dla nauczyciela-doradcy zawodowego. T. 1: Doradztwo indywidualne. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB. Pobrano 11 grudnia 2022 z: http://www.cdzdm.pl/PL-H420/materialy-dla-nauczycieli.html
  18. Timoszyk-Tomczak, C. (2003). Strategie konstruowania własnej przyszłości. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
  19. Wieczorek, M. (2018). Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły i placówki. Krok po kroku. Ośrodek Rozwoju Edukacji.