Treść głównego artykułu
Abstrakt
W artykule przedstawione są wybrane wyniki badania dotyczącego planów edukacyjno-zawodowych uczniów z ostatnich klas liceów ogólnokształcących, techników oraz branżowych szkół I stopnia, zrealizowanego w 2022 r. przez zespół analityków i doradców zawodowych z Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży w Poznaniu. W badaniu wzięło udział 17% uczniów (1342 osoby) szkół ponadpodstawowych z obszaru miasta Poznania i 17 gmin powiatu poznańskiego. Zastosowano technikę ankiety audytoryjnej, a dane były zbierane za pomocą papierowych kwestionariuszy ankiet oraz arkuszy obserwacji. Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytania o to, co młodzież zamierzała robić po ukończeniu szkoły oraz jak pandemia COVID-19 i wojna w Ukrainie oddziaływały na jej plany w momencie realizacji badania. Z przeprowadzonych analiz wynika przede wszystkim to, że większość badanych uczniów planowała kontynuowanie edukacji po ukończeniu szkoły ponadpodstawowej. Za przeszkody zagrażające realizacji swoich planów badane osoby uznały, czynniki osobiste, takie jak obawa o własne powodzenie w zdawaniu egzaminów czy w odnalezieniu się na rynku pracy, rzadziej wskazując kryzysy o zasięgu światowym.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Orotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- Bulkowski, K., Grygiel, P., Humenny, G., Kłobuszewska, M., Sitek, M., Stasiowski, J., Żołtak, T. (2019a). Absolwenci szkół zawodowych z roku szkolnego 2016/2017. Raport z pierwszej rundy monitoringu losów edukacyjno-zawodowych absolwentów szkół zawodowych. Instytut Badań Edukacyjnych. http://m.www.edukacja.ibe.edu.pl/images/badania/BadanieLosowAbsolwentow/Raport_z_pierwszej_rundy_Final_publ.pdf
- Bulkowski, K., Grygiel, P., Humenny, G., Sitek, M., Stasiowski, J., Żółtak, T. (2019b). Monitorowanie losów edukacyjno-zawodowych absolwentów i młodych dorosłych – raport metodologiczny. Instytut Badań Edukacyjnych. https://www.ibe.edu.pl/images/badania/LA/MLEZAiMD_raport_metodologiczny.pdf
- Bobek, M. (2018). Plany na przyszłość pracowników młodocianych kończących naukę w rzemieślniczej szkole zawodowej. Problemy Profesjologii, (2), 121-133. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-d4347fb6-04f5-4231-8435-bac2179d867b
- Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży [CDZdM]. (2010). Plany edukacyjne i zawodowe uczniów III klas poznańskich szkół gimnazjalnych – badania porównawcze. Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży w Poznaniu.
- Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży [CDZdM]. (2011). Plany edukacyjno-zawodowe uczniów III klas poznańskich techników. Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży w Poznaniu.
- Cieciuch, J. (2013). Kształtowanie się systemu wartości. Od dzieciństwa do wczesnej dorosłości. Wydawnictwo Liberi Libri.
- Ciereszko, A., Kęsek, N. (2019). Jak wspierać uczniów ponadpodstawowych szkół zawodowych w projektowaniu rozwoju edukacyjno-zawodowego? Poradnik dla nauczyciela-doradcy zawodowego: T. 2. Doradztwo grupowe. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB. Pobrano 11 stycznia 2022, z: https://www.cdzdm.pl/PL-H420/materialy-dla-nauczycieli.html
- Dąbrowska-Resiak, J. (2018). Erasmus… i co dalej? Badanie losów edukacyjnych i zawodowych polskich studentów uczestniczących w projektach mobilności w programie Erasmus. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. https://erasmus.asp.waw.pl/wp-content/uploads/sites/32/2020/02/erasmus-i-co-dalej.pdf
- Frąszczak, B., Ksenycz, U., Woźny, R. (2019). Jak zaplanować własny rozwój edukacyjno-zawodowy? Poradnik dla uczniów techników. Pobrano 11 stycznia 2022 z: https://www.cdzdm.pl/PL-H420/materialy-dla-nauczycieli.html
- Gaś, Z.B., Poleszak, W. (2017). Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły. Ośrodek Rozwoju Edukacji. http://www.bc.ore.edu.pl/Content/900/Poleszak_Opracowujemy...program_wych_profilak_2017_B.+Gas.pdf
- Kamieniecka, M. (2015). Decyzje edukacyjno-zawodowe uczniów szkół gimnazjalnych. Raport podsumowujący. Instytut Badań Edukacyjnych. https://doradztwo.ore.edu.pl/wp-content/uploads/IBE-Raport-Decyzje-edukacyjno-zawodowe-uczniow-szkol-gimnazjalnych.pdf
- Konopczyński, M., Borowik, J., Chlebowski, P., Kolemba, M., Szorc, K., Szada-Borzyszkowska, J. (2017). Zadania wychowawczo-profilaktyczne szkoły i placówki oświatowej, w: Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły i placówki oświatowej. Materiały szkoleniowe dla nauczycieli konsultantów i doradców metodycznych. Ośrodek Rozwoju Edukacji. https://bezpiecznaszkola.men.gov.pl/projekty/Zadania-wychowawczo-profilaktyczne-szkoy-i-placwki-owiatowej.pdf
- Pachocki, M. (2018). Mobilność kluczem do kariery? Raport z badania losów uczestników zagranicznych staży i praktyk zawodowych. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. https://erasmus.asp.waw.pl/wp-content/uploads/sites/32/2020/02/mobilnosc-kluczem-do-kariery.pdf
- Piorunek, M. (2004). Projektowanie przyszłości edukacyjno-zawodowej w okresie adolescencji. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
- Sitek, M., Stasiowski, J. (2019). Losy edukacyjne i zawodowe absolwentów techników i zasadniczych szkół zawodowych. W: U. Sztanderska, E. Drogosz-Zabłocka (red.), Wykształcenie zawodowe. Perspektywa systemu edukacji i rynku pracy (t. 9 Serii Naukowej, s. 136–166). Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. http://doi.org/10.47050/65591814.136-166
- Super, D.E. (1957). The psychology of careers: An introduction to vocational development. Harper & Bros.
- Swat-Padrok, E. (b.d.). Jak wspierać uczniów ponadpodstawowych szkół zawodowych w projektowaniu rozwoju edukacyjno-zawodowego? Poradnik dla nauczyciela-doradcy zawodowego. T. 1: Doradztwo indywidualne. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB. Pobrano 11 grudnia 2022 z: http://www.cdzdm.pl/PL-H420/materialy-dla-nauczycieli.html
- Timoszyk-Tomczak, C. (2003). Strategie konstruowania własnej przyszłości. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
- Wieczorek, M. (2018). Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły i placówki. Krok po kroku. Ośrodek Rozwoju Edukacji.