Treść głównego artykułu

Abstrakt

We współczesnym złożonym świecie powstają różne formy pomocy tworzące specyficzne „całości”. Zarówno poradnictwo, jak i doradztwo można potraktować jak złożoną galaktykę, utworzoną z sieci powiązań jednostek ludzkich, ich uczuć, emocji, intelektu, woli, motywów podejmowanych działań i stosowanych praktyk, jak też obejmującą czynniki pozaludzkie materialne i niematerialne. Jednostka ludzka tkwiąca w tej galaktyce to homo consultans, człowiek uprawiający je lub korzystający, albo stroniący od poradnictwa i doradztwa. W tym artykule – sięgając do dorobku poradoznawstwa i przemyśleń Roberta Kwaśnicy, który domaga się zachowania logicznych porządków w przedstawianiu doświadczeń człowieka jako przynależnych do porządku czynu bądź rozumienia – postaram się omówić poradnictwo i doradztwo, ich podobieństwa i różnice oraz przykłady praktycznych rozwiązań.

Słowa kluczowe

doradztwo/guidance, poradnictwo/counselling, counselling practice

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Adams, J. F. (1962). Problems in counselling: A case-study approach. Macmillan Co.
  2. Brammer, L. M. (1973). The helping relationship: Process and skills. Prentice-Hall.
  3. Buber, M. (1965). The knowledge of man: A philosophy of the interhuman (M. Friedman, Trans.). Harper and Row Publishers.
  4. Czerkawska, A. (2009). Poradnictwo w perspektywie egzystencjalizmu [Counselling: An existential perspective]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 123–45). Wydawnictwo Naukowe PWN.
  5. Czerkawska, A. (2013). Poradnictwo egzystencjalne. Założenia – inspiracje – rozwiązania praktyczne [Existential counselling: Premises, inspirations, practical solutions]. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  6. Czerkawska, A. (2018). Towards a dialogical bond in a humanistic-oriented counseling. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 7, 333–49.
  7. Di Fabio, A. (2014a). Career counselling and positive psychology in the 21st century: New constructs and measures for evaluating the effectiveness of intervention. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 3, 193–213.
  8. Di Fabio, A. (2014b). Intrapreneurial self-capital: a new construct for the 21st century. Journal of Employment Counseling 51, 98–111.
  9. Drabik-Podgórna, V. (2009). Poradnictwo w perspektywie personalizmu dialogicznego [Counselling: A dialogic-personalism perspective]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 103–24). Wydawnictwo Naukowe PWN.
  10. Drozdowski, R., Szlendak, T. (2013). Socjologia wobec złożoności współczesnego świata [Sociology visà-vis the complexity of today’s world]. Studia Socjologiczne 4(211), 7–17.
  11. Duarte, M. E. (2014). Life-designing: Objectives, processes, instruments. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 3, 214–30.
  12. Foucault, M. (2005). The hermeneutics of the subject: Lectures at the College de France, 1981–1982 (C. Burchell, Trans.). Palgrave Macmillan.
  13. Frankl, V. (2018). Bóg ukryty. W poszukiwaniu ostatecznego sensu [Hidden God: In search of the ultimate meaning]. Wyd. Czarna Owca. (Original work: Man’s search for meaning.)
  14. Gara J., & Stępkowski D. (2024). Forma myślenia i działania pedagogicznego a doświadczenie paradoksalności (samo)kształcenia [Educational form of thought and action vs the experience of the paradox of (self-)education]. Studia z Teorii Wychowania XV 1(46), 9–29.
  15. Guichard, J. (2018a). Employability guidance & life design counselling: Objectives, ends and foundations of career and life design interventions. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 7, 235–65.
  16. Guichard, J. (2018b). Life design dialogue: A new form of career and life design interventions. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 7, 267–304.
  17. Guichard, J.(2022). Support for the design of active life at a turning point. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 11, 133–46.
  18. Guichard, J., Drabik-Podgórna, V., & Podgórny, M. (Eds.). (2016). Counselling and dialogue for sustainable human development. Wydawnictwo Adam Marszałek.
  19. Habermas, J. (1984). The theory of communicative action. Volume 1: Reason and the rationalization of society (Th. McCarthy, Trans.). Beacon Press.
  20. Habermas, J. (1987). The theory of communicative action. Volume 2: Lifeworld and system. A critique of functionalist reason (Th. McCarthy, Trans.). Beacon Press.
  21. Kargulowa, A. (1986). Poradnictwo jako wiedza i system działań. Wstęp do poradoznawstwa [Counselling as knowledge and a system of actions: An introduction to counesllogy]. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  22. Kargulowa, A. (2004/2011). O teorii i praktyce poradnictwa. Odmiany poradoznawczego dyskursu [On the theory and practice of counselling: Varieties of counsellogical discourse]. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  23. Kargulowa, A. (2009). Pomoc przez porady. Statyczna versus procesualna struktura poradnictwa w przestrzeni życia społecznego [Helping through guidance: The static vs processual structure of counselling in the space of social life]. In E. Marynowicz-Hetka (Ed.), Pedagogika społeczna 2 [Social pedagogy 2] (pp. 444–65). Wydawnictwo Naukowe PWN.
  24. Kargulowa, A. (2023). Poradnictwo od nowa. Emergencja i relacja rezonansu społecznego w dyskursie poradoznawczym [Counselling anew: Emergence and social resonance relationship in counsellogical discourse]. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  25. Kukołowicz, T. (1985). Podstawy teoretyczne parafialnego poradnictwa rodzinnego [Theoretical foundations of parish-based family counselling]. In A. Kargulowa & M. Jędrzejczak (Eds.), Teoretyczne i metodologiczne problemy poradoznawstwa [Theoretical and methodological issues in counsellogy] (pp. 131–39). Wydawnictwo UWr.
  26. Kulczycki, M. (1998). Rozważania wokół zagadnień psychologicznego poradnictwa życiowego [On the psychological issues in life counselling]. Wydawnictwo UWr.
  27. Kwaśnica, R. (2014). Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności [Educational discourse after the invasion of instrumental reason: On the need for reflectivity]. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  28. Miller, R. (1981). Socjalizacja. Wychowanie. Psychoterapia [Socialisation. Education. Psychotherapy]. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  29. Obuchowski, K. (1985). Adaptacja twórcza [Creative adaptation]. Książka i Wiedza.
  30. Ribeiro M. A. (2023) Discursive validation: A narrative tool for career counselling with vulnerable emerging adults. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 12, 214–35.
  31. Rogers, C. R. (1991). Terapia nastawiona na klienta. Grupy spotkaniowe [Client-centred therapy: Encounter groups] (A. Dodziuk & E. Knoll, Trans.). ‘Thesaurus-Press’ Juniorzy Gospodarki.
  32. Rosa, H. (2020). Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości (J. Duraj & J. Kołtan, Trans.). Europejskie Centrum Solidarności. (Original work: Alienation and acceleration: Towards a critical theory of late-modern temporality). Siarkiewicz, E. (2023). Immersion: Insights into counselling in Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, 2012–2022. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 12, 181–96.
  33. Straś-Romanowska, M. (2009). Doświadczenia graniczne w rozwoju człowieka: wyzwanie dla poradnictwa [Liminal experiences in human development: A challenge to counselling]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 65–84).
  34. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  35. Sużykiewicz J. (2015). Religia, religijność i duchowość jako zasoby osobowe i kapitał społeczny w pedagogice społecznej/pracy socjalnej [Religion, religiosity and spirituality as personal resources and social capital in social pedagogy/social work]. Pedagogika Społeczna 1: 23–71.
  36. Sużykiewicz J. (2016). Duchowość i religijność a wybór zawodu przez młodych ludzi [Spirituality and religiosity in young people’s career choices]. LABOR et EDUCATIO 4, 151–90.
  37. Szumigraj, M. (2009). O problemie w poradnictwie [On the issue in counselling]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counselling – the discourse continues] (pp. 173–98). Wydawnictwo Naukowe PWN.
  38. Thomsen, R. (2016). Carrer guidance in communities: A model for reflexive practice. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 5, 191–213.
  39. Touraine, A. (2002). From understanding society to discovering the subject. Anthropological Theory 2(4), 387–98. DOI: 10.1177/14634996020020041001
  40. Trębińska-Szumigraj E. (2012). (Non-)Self-reliance and (non-)resourcefulness in codependency: Expanding counsellogy’s reflection. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 1, 248–61.
  41. Vehviläinen, S. (2021). Orientations and dilemmas of guidance: An attempt at synthesis. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 10, 293–308.
  42. Walczak, A. (2021). ‘Mocna’ i ‘słaba’ interpretacja duchowości a nauki o wychowaniu [The ‘strong’ and ‘weak’ interpretations of spirituality and educational sciences]. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne 1(12), 20–39.
  43. Wojtasik, B. (2009). Sytuacja poradnicza – między rytuałem interakcyjnym a prawdziwym spotkaniem [The counselling situation: Between interactive ritual and authentic encounter]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 199–216). Wydawnictwo Naukowe PWN.
  44. Zielińska-Pękał, D. (2019). Poradnictwo telewizyjne w perspektywie poradoznawczej [TV counselling and guidance: A counsellogical perspective]. Oficyna Wydawnicza UZ.