Treść głównego artykułu
Abstrakt
W artykule dokonano klasyfikacji wybranych współczesnych koncepcji rozwoju profesjonalnego, przyjmując perspektywę społeczno‑kulturowego uczenia się w szeroko rozumianych relacjach. Oprócz klasycznego społecznego uczenia się w relacjach z innymi ludźmi rozważano również jego inne wymiary, takie jak: wymiar osobisty, kiedy to uczenie się zachodzi w relacji do własnego „Ja” podczas rozwoju tożsamości zawodowej, oraz wymiar kulturowy, kiedy z kolei uczenie się jest wynikiem kompetentnego odpowiadania na oczekiwania wynikające z bycia członkiem określonej kultury, grupy zawodowej oraz istniejącej struktury społecznej. Następnie wymiary te zilustrowano wybranymi przykładami istniejących badań nad procesem rozwoju tożsamości zawodowej. Połączenie przyjętej perspektywy teoretycznej uczenia się z wynikami badań pozwoliło wyodrębnić następujące rodzaje uczenia się: uczenie się przez praktykowanie, uczenie się w krytycznym dialogu, uczenie się jako stawanie się, uczenie się w kontekście makrostruktury społecznej, uczenie się z historii życia i uczenie się jako proces dialektyczny. Wszystkie z omówionych rodzajów uczenia się mogą być interesujące z punktu widzenia profesjonalnego rozwoju i uczenia się w obrębie zawodów tzw. sektora usług, szczególnie w przypadku: nauczycieli, pracowników socjalnych czy doradców.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Orotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
-
Argyris C., Schön D. (1974) Theory in practice: Increasing professional effectiveness, San Francisco,
Jossey‑Bass.Biesta G. (2009) Values and ideals in teachers’ professional judgment, [w:] Changing teacher professionalism, S. Gewirtz i in. (red), London, Routledge, s. 184‑193.
Bohm D. (1996) On dialogue, London, Routledge.
Burbules N.C., (1993) Dialogue in Teaching: Theory and Practice, New York, Teachers College Press.
Freire P. (1970) Pedagogy of the Oppressed, New York, The Seabury Press.
Freire P. (1997) Mentoring the mentor: a critical dialogue with Paulo Freire, New York, Peter Lang Publishing.
Giddens A. (2001) Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hermans H., Hermans‑Jansen E. (1995) Self-Narratives. The Construction of Meaning in Psychotherapy, New York/ London, The Guilford Press.
Hermans H., Hermans‑Konopka A. (2010) Dialogical Self Theory. Positioning and Counter--Positioning in a Globalizing Society,Cambridge, Cambridge University Press.Hermans H., Kempen H .(1993) The Dialogical Self. Meaning as Movement, San Diego, Academic Press.
Hjort K. (2000) AnEntirely Different Reality. The Experience of 12 newly qualified pedagogues on the subject of education and work, [w:] Adult Education and the Labour Market V, H. Salling Olesen (red.), Roskilde, University Press.
Jacobs G. (2006) Imagining the flowers, but working the rich and heavy clay: participation and empowerment in action research for health. “Educational Action Research” nr 14(4), s. 569‑581.
Jacobs G. (2010) Professional values in critical dialogue. Dealing with uncertainty in educatio-nal practice. Eindhoven, Fontys University (wykład inauguracyjny).
Lucio‑Villegas E. (2009) Paulo Freire: A beginner’s guide, “Concept” nr 1(1), dostępne: http://concept.lib.ed.ac.uk/index.php/Concept/article/view/57/66., 3 czerwca 2013.
Leithauser T. (2012) Psychoanalysis, Socialization and Society - The Psychoanalytical Thought and Interpretation of Alfred Lorenzer, “Forum Qualitative Sozialforschung/Forum: Qualitative Social Research”, nr 3 (13), dostępne:http://www.qualitative‑research.net/index.php/fqs/rt/printerFriendly/1907/3444., 3 czerwca 2013.
Negt O., Kluge A. (1993) Public Sphere and Experience Toward an Analysis of the Bourgeois and Proletarian Public Sphere, Theory and History of Literature, P. Labanyi, J.O. Daniel, A. Oksilloff (tłum.), vol. 85, Minneapolis, The University of Minnesota Press.
Revans R.W. (1980) Action learning: New techniques for management. London, Blond&Briggs Ltd.
Revans R. W. (1982) The origin and growth of action learning, Brickley, Chartwell‑Bratt.
Revans R. W. (1998) ABC of action learning, London, Lemos and Crane.
Salling Olesen H. (1996) Experience, Life History and Biography, [w:] Theoretical Issues in Adult Education. Danish Research and Experiences, H. Salling Olesen, Rasmussen (red.), Copenhagen, Roskilde University Press.
Salling Olesen H. (2001) Professional Identities as Learning Processes in Life Histories, [w:] “Journal for Workplace Learning”, vol. 13, 7‑8, s. 290‑297.
Salling Olesen H. (2002) Generating Knowledge about Learning in the Knowledge Society or learning about how the knowledge society knows, [w:] Bochum International Studies in Adult Education, A. Bron, M. Schemman (red.) nr 4, s. 183‑202.
Salling Olesen H. (2005) Work related Learning, Identities, and Culture: New Work – New Genders? New Genders – New Work?, [w:] ‘Old’ and ‘New’ Worlds of Adult Learning. A. Bron, E. Kurantowicz, H. Salling Olesen, L.West (red.), Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSW, s. 27‑41.
Salling Olesen H. (2007) Be(com)ing a General Practitioner. Professional Identities, Subjectivity and Learning, [w:] Using Biographical and Life History Approaches in the Study of Adult and Lifelong Learning, L. West, P. Alheit, A. S. Andersen, B. Merrill (red.), Peter Lang Publishing Group.
Salling Olesen H., Weber K. (2001) Space for experience and learning. Theorizing the subjective side of work, [w:] Experience and Discourse K. Weber (red.),Roskilde, University Press.
Schmidt C. (2005) Professionalization between ’Old’ and ’New’ worlds of learning, [w:] ‘Old’ and ‘New’ Worlds of Adult Learning, A. Bron, E. Kurantowicz, H. Salling Olesen, L. West (red.) Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSW, s. 320‑331.
Sennett R. (2008) The Craftsman, London, Penguin Books. Van Manen M. (1991) The tact of teaching. The meaning of pedagogical thoughtfulness, Albany, State University of New York Press.
Vloet K. (2007) Building professional identities on the platform: stories in dialogue, [w:] Postgraduate Programmes as Platform: a researchled approach, J. Van Swet, P. Ponte, B. Smit (red.), Rotterdam/Taipei, Sense Publishers.
Vloet K. (2009) Career learning and teachers’ professional identity: narratives in dialogue,[w:] Career learning. Research and practice in education, M. Kuijpers, F. Meijers (red.), Hertogenbosch, Euroguidance The Netherlands.
Vloet K., Jacobs G., Veugelers W. (2012, w druku) Dialogical learning in teachers’ professional identities, [w:] The interplays between dialogical learning and dialogical self, Ligorio, B., César, M. (red.), San Fransisco, Information Age Publishing.
Vloet K., Van Swet J. (2010)‘I can only learn in Dialogue!’ Exploring Professional Identities in teacher Education “Professional Development in Education” nr 36 (1), s. 149‑168.
Weber K. (2010a) Aggression, recognition and qualification. On the social psychology of adult education in everyday life,”The European Journal for Research on the Education and Learning of Adults (RELA)”, vol.1, nr 1‑2, s. 113‑129.
Weber K. (2010b) Professional Learning between Past Experience and Future Work, [w:] “Frontiers of Education in China”, vol. 5, nr 3, s. 329‑346.
Wenger E. (1998) Communities of Practice. Learning, Meaning and Identity, Cambridge/ New York, Cambridge University Press.