Treść głównego artykułu
Abstrakt
Poradoznawstwo jest młodą nauką o poradnictwie. W artykule, zachowując chronologię wydarzeń, pokazano wykorzystywanie różnych podejść w procesie jej tworzenia. Mowa jest tu o podejściach: dyscyplinarnym, multidyscyplinarnym, interdyscyplinarnym i transdyscyplinarnym oraz przytoczone są niektóre prawidłowości, wypracowane dzięki zastosowaniu tych podejść. Zbudowanie wywodu wokół wspomnianych orientacji metodologicznych dało możliwość pokazania zarówno specyfiki samego przedmiotu badań poradoznawstwa – poradnictwa, jak i wielorakich jego powiązań z innymi dziedzinami życia osobistego i społecznego, analizowanych przez poszczególnych, głównie polskich, autorów.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Autor/współautor upoważniony przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem. Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich. Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Autor/Współautor zgłasza utwór do publikacji w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Autor/Współautor udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Orotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Autor/Współautor wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji:
Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe,
której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Referencje
- Aszkiełowicz, A., & Ładyżyński, A. (2020). Od poradnictwa do poradoznawstwa. Dorobek teoretyczny i obszary badawcze subdyscypliny [From counselling to counsellogy: The theoretical legacy and research areas of the subdiscipline]. Studia z Teorii Wychowania 2(31), 121–41.
- Bilon, A. (2010). Poradoznawstwo wobec ogólnej refleksji nad poradnictwem [Counsellogy and general reflection on counselling]. Edukacja Dorosłych 1(62), 55–75.
- Bilon, A. (2013). Współczesne tendencje w badaniach poradnictwa kariery/Career counselling: Current trends in research and theory. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 2, 42–63/218–36.
- Bilon, A., & Kargul, J. (2012). Społeczno-kulturowe konteksty definiowania roli doradcy/ Socio-cultural contexts for defining the role of counsellors. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 1, 85–109/265–87.
- Bilon, A. & Minta, J. (2016). Poradnictwo (kariery) jako instrument polityki całożyciowego uczenia się [(Career) Counselling as an instrument of lifelong learning policy]. In E. Siarkiewicz & B. Wojtasik (Eds.), Uczenie się – doświadczanie – imersja. Poradnictwo zaangażowane [Learning, experiencing, immersion: Engaged counselling] (pp. 159–71). Wyd. Nauk. DSW.
- Cohen-Scali, V., Pouyaud, J., Podgórny, M., Drabik-Podgórna, V., Aisenson, G., Bernaud, J.L., Moumoula, I., & Guichard, J. (Eds.) (2018). Interventions in career design and education: Transformation for sustainable development and decent work. Springer.
- Conceição Passeggi, M. (2021). Poradnictwo jako dialogiczna sztuka wyłonienia/(się) podmiotu autobiograficznego/Counseling: The dialogical art of awakening the autobiographical subject. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 10, 13–28/247–61.
- Czerkawska, A. (2009). Poradnictwo w perspektywie egzystencjalizmu [Counselling: An existential perspective]. In A. Kargulowa (Ed.). Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 125–45). Wyd. Nauk. PWN.
- Czerkawska, A. (2013). Poradnictwo egzystencjalne. Założenia – inspiracje – rozwiązania praktyczne [Existential counselling: Premises, inspirations, practical solutions]. Wyd. Nauk. DSW.
- Czerkawska, A., & Czerkawski, A. (2005). Etyczny wymiar poradnictwa zawodowego [The ethical dimension of vocational counselling]. KOWEZiU.
- Czerniawska, O. (1977). Poradnictwo jako wzmacnianie środowiska wychowawczego [Counselling and guidance as reinforcement for the educational environment]. Instytut Wydawniczy CRZZ.
- Dec, J. (2012). Poradnictwo dla osób z grup marginalizowanych – streetworking/ Counselling for people of marginalised groups: Streetworking. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 1, 129–41/305–16.
- Denzin, N.K., & Lincoln, Y.S. (2007). Introduction: The discipline and practice of qualitative research. In N.K. Denzin & Y.S. Lincoln, Eds., The Sage handbook of qualitative research (pp. 1–43). Sage.
- Dębska, E. (2020). Profile refleksyjności i typy karier. Perspektywa poradoznawcza [Reflexivity kinds and career types: A counsellogical perspective]. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
- Doliński, W. (2016). Dokumenty osobiste jako transdyscyplinarne wyzwanie dla kategorii świata przeżywanego – wprowadzenie [Personal records as a transdisciplinary challenge to the concept of lifeworld]. Forum Socjologiczne 7, 9–19.
- Drabik-Podgórna, V. (2007). Poradnictwo w perspektywie dialogicznej – od poradnictwa dialogowego do dialogiki poradnictwa [A dialogical perspective on counselling: From dialogical counselling to the dialogics of counselling]. In V. Drabik- Podgórna (Ed.), Poradnictwo między etyką a techniką [Counselling between ethics and technique] (pp. 105–15). Impuls.
- Drabik-Podgórna, V. (2009). Poradnictwo w perspektywie personalizmu dialogicznego [Counselling and guidance: A dialogical personalist perspective]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 103–24). PWN.
- Drabik-Podgórna, V. (2013). W imieniu redakcji: Myśleć jak poradoznawca…./On behalf of the Editors: Thinking like a counsellogist. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 2, 11–14/187–90.
- Dragon, A. (2014). Proces mediacji w perspektywie poradoznawczej/ The mediation process: A counselling studies perspective. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 4, 131–43/305–18.
- Dragon, A. (2018). Transformacja doświadczeń życiowych uczestników mediacji [Transformations of life experiences of mediation participants]. Impuls.
- Foucault, M. (1978). Discipline and Punish: The Birth of the Prison (A. Sheridan, Trans.). Pantheon Books.
- Giddens, A. (1984). The constitution of society: Outline of the theory of structuration. University of California Press.
- Gołębniak, B.G. (2009). Aplikacje konstruktywizmu do poradoznawstwa. Inspiracje pedeutologiczne [Applying constructivism to counselling: Inspirations from the study of the teaching profession]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 36–61). PWN.
- Górka, A. E. (2020). Doradcy zawodowi w szkole podstawowej. Projekt doskonalenia poradnictwa w szkole realizowany przez Fundację Imago, sierpień-grudzień, 2020 roku/Career counselling in primary schools: The project of improving school counselling carried out by the Imago Foundation. August–December 2020. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 9, 272–74/548–50.
- Guichard, J. (2018). Jakie interwencje w poradnictwie kariery i konstruowania życia mogą przyczynić się do globalnego, humanitarnego, sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju?/ What career and life design interventions may contribute to global, humane, equitable and sustainable development? Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 7, 99–127/305–31.
- Guichard, J. (2022). Działania wspierające konstruowanie aktywnego życia: Punkt zwrotny/ Support for the Design of Active Life at a Turning. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 11, 11–26/133–46.
- Guichard, J., Drabik-Podgórna, V., & Podgórny, M. (Eds.) (2016). Counselling and dialogues for sustainable human development. Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Habermas, J. (1988). On the logic of the social sciences (S. Weber Nicholsen & J.A. Stark, Trans.). MIT Press.
- Habermas, J. (2002). Teoria działania komunikacyjnego. Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego [Theory of communicative action: A critique of functionalist reason] (A.M. Kaniowski, Trans.). PWN.
- Hejnicka-Bezwińska, T. (1988). Związek poradoznawstwa z poradnictwem, czyli tradycyjny dylemat teorii i praktyki [The counsellogy-counselling relation: Or, on the traditional dilemma of theory and practice]. In M. Jędrzejczak & A. Kargulowa (Eds.), Perspektywy rozwoju teorii i praktyki poradnictwa, Tom 1 [The theory and practice of counselling: Development perspectives] (pp. 65–82). Wyd. UWr.
- Kaniowski, A. (1999). Wstęp. Rehabilitacja i transformacja filozofii praktycznej. In Teoria działania komunikacyjnego. Tom 1. by J. Habermas (pp. ix–lxxxvi). PWN.
- Kargul, J. (2018). Studenci o unikaniu porad [Students on avoiding guidance]. In W. Danielewicz, J. Nikitorowicz, & M. Sobecki (Eds.), Ku życiu wartościowemu. Idee-koncepcje -praktyki [Towards a worthier life: Ideas, concepts, practices] (pp. 310–21). Impuls.
- Kargulowa, A, (1980). Uwagi końcowe. Poradnictwo jako podstawowa kategoria poradoznawstwa [Closing remarks: Counselling/guidance as the basic category of counsellogy]. Acta Universitatis Wratislaviensis 608: Rola poradnictwa i doradztwa w optymalizowaniu
- rozwoju osobowości i podnoszeniu kultury pedagogicznej społeczeństwa [The role of counselling and guidance in optimising personality development and raising the educational culture of the public], 327–432.
- Kargulowa, A. (1986). Poradnictwo jako wiedza i system działań. Wstęp do poradoznawstwa [Counsellogy as knowledge and a system of actions: An introduction to counsellogy]. Wyd. UWr. Kargulowa A. (1989). Kierunki poszukiwań i zagadnienia badawcze w poradoznawstwie [Counsellogy: Lines of inquiry and research issues]. Kwartalnik Pedagogiczny 2, 139–50.
- Kargulowa, A. (2004/2011). O teorii i praktyce poradnictwa. Odmiany poradoznawczego dyskursu [On the theory and practice of counselling: Varieties of counsellogical discourse]. PWN.
- Kargulowa A., (2011). Challenges for career counselling in a network society. In Vocational designing and career counseling: Challenges and new horizons. Abstracts (p. 65). Universita Degli di Padova, La. R.I.O.S.
- Kargulowa, A. (2013). O potrzebie badań poradoznawczych. Ku antropologii poradnictwa/ Why we need counsellogical research: Towards an anthropology of counselling. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 2, 85–105/258–76.
- Kargulowa A. (2018a). Edukacja, praca, rodzina w trzech koncepcjach poradnictwa lat osiemdziesiątych. Profesorowi Tadeuszowi Aleksandrowi z okazji Jubileuszu [Education, work and family in three frameworks of counselling in the 1980s: On the anniversary of Professor Tadeusz Aleksander]. In A. Chabior (Ed.), Uczący się dorosły –inspiracje, wyzwania, trendy. Księga Jubileuszowa poświęcona Profesorowi Tadeuszowi Aleksandrowi w 80. Rocznicę urodzin i 55. Rocznicę pracy naukowej [The learning adult: Inspirations, challenges and trends: A festschrift for Professor Tadeusz Alexander’s
- th birthday and 55th anniversary of research] (pp. 77–104). Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim.
- Kargulowa, A. (2018b). Homo consultans amidst pop culture: Towards sustainable development. In V. Cohen-Scali, J., Pouyaud, M. Podgórny, V. Drabik-Podgórna, G. Aisenson, J.-L. Bernaud, I. Abdou Moumoula, & J. Guichard, Eds., Interventions in career design and education: Transformation for sustainable development and decent work (pp. 29–53). Springer.
- Kargulowa, A. (2021). Profesor Olga Czerniawska współtwórczynią sieci badań nad poradnictwem [Professor Olga Czerniawska: A contributor to the network of research on counselling and guidance]. Edukacja Dorosłych 84(1), 23–39.
- Kargulowa A. (2023) Poradnictwo od nowa. Emergencja i relacja społecznego rezonansu w dyskursie poradoznawczym. Wyd. Nauk. PWN.
- Kławsiuć-Zduńczyk, A. (2020). Doradztwo zawodowe w opiniach studentów pedagogiki/ Vocational counselling in the opinions of pedagogy students. Studia Poradoznawcze/ Journal of Counsellogy 9, 171–96/449–74.
- Kłodkowska, J. (Ed.) (2017). Miejsca pracy socjalnej [Social work settings]. Wyd. Nauk. DSW.
- Kola, A.M. (2020). Teoria i praktyka poradnictwa w kształceniu pracowników socjalnych w Polsce/Theory and practice of counsellogy in the education of social workers in Poland. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 9, 206–34/485–10.
- Kozielecki, J. (1976). Koncepcje psychologiczne człowieka [Psychological conceptions of the human being]. PIW.
- Krawczyk, P. (2016). Poradnictwo edukacyjno-zawodowe w gimnazjach m. st. Warszawy w opinii szkolnych koordynatorów ds. doradztwa zawodowego/Education and career counselling in Warsaw’s lower secondary schools: Assessments by school-based career counselling coordinators. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 5, 125–36/287–98.
- Kulczycki, M. (1980). Poradnictwo życiowe [Life counselling]. Acta Universitatis Wratislaviensis 608: Rola poradnictwa i doradztwa w optymalizowaniu rozwoju osobowości i podnoszeniu kultury pedagogicznej społeczeństwa [The role of guidance and counselling in optimising personality development and raising the educational culture of the public], 71–92.
- Kulczycki, M. (1982). Psychologiczne problemy poradnictwa [Psychological problems in counselling]. Acta Universitatis Wratislaviensis 610: Społeczne i jednostkowe znaczenie poradnictwa [The social and individual relevance of counselling], 65–76.
- Kulczycki, M. (1998). Rozważania wokół zagadnień psychologicznego poradnictwa życiowego [On the issues of psychological life counselling]. Wyd. UWr. Kwaśnica, R (1994). Wprowadzenie do myślenia o wspomaganiu nauczycieli w rozwoju [Introducing the idea of supporting teachers’ growth]. WON.
- Lenart, J. (2016). Zrównoważony rozwój i godna praca – centralne idee poradnictwa kariery i Life Design przedmiotem międzynarodowej debaty. O nową semiotechnikę poradnictwa/ Sustainable growth and decent work as central ideas of career counseling and life design in an international debate: For a new semio-technique of counseling. Studia Poradoznawcze/Journal of Counselling 5, 107–24/271–86.
- Malewski, M. (2022). O metodologii podejść mieszanych w badaniach społecznych [On mixed methodologies in social research]. in M. Rosalska, A. Wawrzonek, & J. Szłapińska (Eds.), Człowiek dorosły w zróżnicowanych kontekstach życia. Księga jubileuszowa profesor Ewy Solarczyk-Ambrozik [The adult in varied life contexts: A festschrift for Professor Ewa Solarczyk-Ambrozik] (pp. 27–43). Wydawnictwo Naukowe UAM.
- Mielczarek, M. (2009). Władza doradcy w relacjach z radzącym się [The counsellor’s power in relations with the counselee]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 352–69). PWN.
- Mielczarek, M. (2011). ‘Centrum Plus’ przykładem polskiej adaptacji brytyjskiego programu przeciwdziałania bezrobociu New Deal [The ‘Plus Centre’ as a Polish adaptation of the British New Deal anti-unemployment project]. Dyskursy Młodych Andragogów 12, 181–93.
- Minta, J. (2003). Doradcy uczelnianych biur karier jako realizatorzy programu „outplacement” dla społeczności akademickiej [University career centres’ counsellors as the executors of the outplacement programme for the academic community]. In B. Wojtasik & A. Kargulowa (Eds.), Doradca – profesja – pasja – powołanie [The counsellor: Profession, passion, vocation] (pp. 148–60). Stowarzyszenie Doradców Szkolnych i Zawodowych RP.
- Minta, J. (2009). Poradnictwo światem uczenia się w perspektywie wybranych teorii andragogicznych [Counselling and guidance as a world of learning: Selected adult-education theories]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 217–39). PWN.
- Minta, J. (2012). Od aktora do autora. Wspieranie młodzieży w konstruowaniu własnej kariery [From the actor to the author: Supporting young adults in career construction]. KOWEZiU.
- Mokrzycki, E. (2007). Do nauki przychodzi się nie tylko z pytaniami [Learning is entered not only with questions]. INFiS PAN.
- Muszyński, M. (2020). Od dyscyplinarności do transdyscyplinarności – wybrane implikacje wytwarzania wiedzy o starości i starzeniu się [From disciplinarity to transdisciplinarity: Selected implications of knowledge production on old age and ageing]. Edukacja Dorosłych 1, 13–30.
- Nowak, S. (1970). Metodologia badań socjologicznych [The methodology of sociological research]. PWN.
- Oleniacz, M. (2012). Problematyka koncepcji życia w poradnictwie rehabilitacyjnym [The concept-of-life theme in rehabilitation counselling]. Dyskursy Młodych Andragogów 13, 141–56.
- Paszkowska-Rogacz, A. (2003). Psychologiczne podstawy wyboru zawodu [Psychological underpinnings in career choices]. KOWEZiU.
- Pieńkowski, A. (2023). Portal Mapa Karier – poradnictwo kariery bez międzyosobowego kontaktu [The Career Map portal: Career counselling without personal contact]. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 12.
- Pineau, G. (2021). Paradygmatyczne przejścia w tworzeniu koncepcji ‘doświadczeniowe uczenie się’ z poradnictwem w tle/ Paradigmatic transitions in the creation of the concept of ‘initial training’ with counselling in the background. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 10, 83–100/ 311–26.
- Podgórny, M., & Drabik_Podgórna, V. (2015). Jak rozpoznać coaching? Przyczynek do dyskusji nad coachingiem w refleksji andragogicznej i poradoznawczej/How to recognize coaching: A voice in the discussion of coaching in andragogy and counsellogy. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 4, 30–51/209–29.
- Rosalska, M. (2018). Doradztwo akademickie jako forma wspierania karier edukacyjnych i zawodowych studentów/At the career crossroads – building employability by non-traditional students. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy, Vol. 5. s. 163–175/367–378.
- Savickas, M. L., Nota, L., Rossier J., Dauwalder, J-P., Duarte, M. E., Guichard, J., Soresi, S., Van Esbroeck, R., & Van Vianen, A. E. M. (2009). Life designing: A paradigm for career construction in the 21st century. Journal of Vocational Behavior 75(3), 239–50.
- Siarkiewicz, E. (2010). Przesłonięte obszary poradnictwa. Realia – iluzje – ambiwalencje [The veiled areas of counselling: Realities, illusions, ambivalences]. Oficyna Wydawnicza UZ.
- Siarkiewicz, E. (2016). Poradnictwo jako performatywny projekt. Zaangażowanie i działanie [Counselling as a performative project: Engagement and action]. In E. Siarkiewicz & B. Wojtasik (Eds.), Uczenie się – doświadczanie – imersja. Poradnictwo zaangażowane [Learning, experiencing, immersion: Engaged counselling] (pp. 16–39). Wydawnictwo Naukowe DSW.
- Siarkiewicz, E., Słowik A., & Bilon-Piórko A. (2021). Poradnictwo w międzynarodowym środowisku zróżnicowanym kulturowo na łamach Studiów Poradoznawczych/ Journal of Counsellogy/ Counsellogy within the international culturally diverse environment on the pages of Studia Poradoznawcze/ Journal of Counsellogy. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 10, 101–15/327–40.
- Siarkiewicz, E., & Wojtasik, B. (Eds.) (2016). Uczenie się – doświadczanie – imersja. Poradnictwo zaangażowane [Learning, experiencing, immersion: Engaged counselling]. Wydawnictwo Naukowe DSW.
- Skałbania, B. (2009). Poradnictwo pedagogiczne. Przegląd wybranych zagadnień [Educational counselling: Selected issues]. Impuls.
- Skałbania, B. (2011). Przestrzeń jako tekst w sytuacji poradniczej [Space as a text in the counselling situation]. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja 3(55), 87–96.
- Słowik, A. (2016). Transnarodowe sieci poradnicze polskich emigrantów [Transnational counselling networks of Polish emigrants]. Wyd. Nauk. DSW.
- Słownik języka polskiego (1978). PWN.
- Stolte, J. F., Fine, G. A., & Cook, K. S. (2001). Sociological miniaturims: Seeing the big through the small in social psychology. Annual Review of Sociology 27, 387–413.
- Straś-Romanowska, M. (1996). Poradnictwo wobec problemów egzystencjalnych człowieka [Counselling and human existential problems]. In A. Kargulowa (Ed.), Dramaturgia poradnictwa [The dramaturgy of counselling] (pp. 15–25). Wyd. UWr.
- Szczepański, J. (1963). Elementarne pojęcia socjologii [Basic concepts in sociology]. PWN.
- Szumigraj, M. (1998). Poradnictwo jako subtelne narzędzie sprawowania władzy [Counselling as a subtle tool of power]. In B. Wojtasik (Ed.), Podstawy poradoznawstwa. Zeszyt 2 (pp. 21–32). Wyd. UWr.
- Szumigraj, M. (2009). O problemie w poradnictwie [On the problem in counselling]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 173–98). PWN.
- Szumigraj, M. (2011). Poradnictwo kariery. Systemy i sieci [Career counselling: Systems and networks]. Łośgraf.
- Tillmann K.-J. (1996). Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie [Socialisation theories: Community, institution and subjectivation] (G. Bluszcz & B. Miracki, Trans.). PWN. (original work: Sozialisationstheorien. Eine Einführung in den Zusammenhang von Gesellschaft, Institution und Subjektwerdung)
- Trębińska-Szumigraj, E. (2009). Emancypacja w poradnictwie [Emancipation in counselling]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (146–69). PWN.
- Vehviläinen, S. (2021). Kierunki i dylematy poradnictwa. Próba syntezy/Orientations and dilemmas of guidance: An attempt at synthesis. Studia Poradoznawcze/Journal of Counsellogy 10, 63–80/293–308.
- Wojtasik, B. (1997). Warsztat doradcy zawodu. Aspekty pedagogiczno-psychologiczne [The vocational counsellor’s toolbox: Educational and psychological aspects]. Wyd. Nauczycielskie PWN.
- Wojtasik, B. (1993). Doradca zawodu. Studium teoretyczne z zakresu poradoznawstwa [The vocational counsellor: A theoretical study in counsellogy]. Wyd. UWr.
- Wojtasik B. (2009) Sytuacja poradnicza – między rytuałem interakcyjnym a prawdziwym spotkaniem [The counselling situation: Between an interactive ritual and a genuine encounter]. In A. Kargulowa (Ed.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu [Counsellogy – the discourse continues] (pp. 199–216). PWN.
- Wojtasik, B. (2011). Podstawy poradnictwa kariery. Poradnik dla nauczycieli [The foundations of career counselling: A handbook for teachers]. KOWEZiU.
- Wołk, Z. (2006). Poradnictwo zawodowe w edukacji młodzieży [Career counselling in young adults’ education]. Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
- Zembrzuska, A. (2009). Tutoring w szkole drogą do większej wolności i samodzielności ucznia i nauczyciela? [Tutoring at school: Does it promote greater freedom and independence for students and teachers?]. In M. Budzyński, P. Czekierda, J. Traczyński, Z. Zalewski, & A. Zembrzuska (Eds.), Tutoring w szkole: Między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej [Tutoring at school: Between the theory and practice of educational change] (pp 104–11). Towarzystwo Edukacji Otwartej.
- Zielińska-Pękał, D. (2019). Poradnictwo telewizyjne w perspektywie poradoznawczej [TV counselling and guidance: A counsellogical perspective]. Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego.
- Zierkiewicz, E. (2004). Poradnik – oferta wirtualnej pomocy? [Self-help books: An offer of virtual help?]. Impuls.
- Zierkiewicz, E., & Ładyżyński, A. (Eds.) (2014). Centrum i peryferie współczesnego poradnictwa [The centre and peripheries of contemporary counselling]. Wydawnictwo Chronicon.